Een inzicht in de historie van de oudste vorm van entertainment.
Van weddenschappen bij de oude Grieken en de Romeinen, tot aan de nieuwste online casino games die je eenvoudig op je mobiel speelt terwijl je in de trein zit. Wat is gokken nou eigenlijk en waar komt het vandaan? Wie speelt het het liefst en hoe zijn we op het punt gekomen dat casino’s zonder Cruks (en dus zonder regulatie van de overheid) voor sommige spelers de voorkeur hebben? In dit artikel geven we je een overzicht van de oudste vorm van entertainment en meer inzicht in wat ons als mens drijft om een wedje te leggen.
Historisch overzicht gokken
Gokken is een van de oudste activiteiten van de mensheid. Uit vele geschriften en overblijfselen uit de oudheid werd duidelijk dat er bijvoorbeeld in het oude China, Egypte en Rome sprake was van regulatie van gokactiviteiten. Van de Romeinen en oude Grieken is bijvoorbeeld bekend dat ze voor weddenschappen allerlei persoonlijke bezittingen gebruikten als inzet, hoewel gokken toch streng verboden was binnen de stadsmuren van Rome. Mensen die werden betrapt, betaalden hiervoor een flinke prijs.
De oorsprong van gokken ligt naar alle waarschijnlijkheid echter in de waarzeggerij; de mens zocht kennis over de toekomst en de bedoelingen van de goden. Door stokken of andere objecten te werpen trachten zij de betekenis ervan te interpreteren en het was van daaruit maar een kleine stap om te wedden op de uitkomst van de worpen. De oudste dobbelsteen is bijvoorbeeld gevonden bij een Turkse opgraving en dateert terug naar ongeveer 3000 v.Chr. Ook in China, India en in Egyptische graven zijn dobbelstenen aangetroffen die naar alle waarschijnlijkheid ook voor gokspellen werden gebruikt.
Ongeacht hoe ver je ook terug gaat in de tijd, er zijn overal aanwijzingen te vinden dat gokken plaatsvond op plekken waar mensen samenkwamen. Eén van de vroegste echte gokspellen ooit gemaakt en dat nog steeds in casino’s wordt gespeeld, is het kaartspel Baccarat. Hiervan werd voor het eerst melding gemaakt in de jaren 1400 en later, in de 17e eeuw, ontstond er een kaartspel dat destijds Ventiuna (eenentwintig) genoemd werd in Spanje. Vandaag de dag kennen we dat spel echter beter onder de naam Blackjack.
Oude gewoontes, nieuwe technologieën
Hoewel gokken dus al eeuwenoud is, is er altijd sprake geweest van ontwikkeling en verandering van spellen. Zoals de meesten van ons weten, worden zelfs eenvoudige kaartspellen, zoals pesten, in bijna iedere familie met nét iets andere regels gespeeld. Spelletjes, en daarmee dus ook gokspellen, nemen continue andere vormen en regels aan en nemen variaties uit andere landen of culturen eenvoudig in zich op.
Maar niet alleen het spel zelf transformeert, ook de diverse hulpmiddelen veranderen: van gekerfde stokken of stenen tot dobbelstenen, van munten tot kaarten, van bordspellen tot mechanische eenarmige bandieten, helemaal naar de meest recente en geavanceerde technologische snufjes en digitale media die gokspellen vormgeven in online casino’s. Constante ontwikkeling is dus een belangrijk onderdeel van gokken en de andere rode draad in dit alles is dat de spanning van het spel en de wens om te winnen, door de jaren heen, nog net zo hartstochtelijk aanwezig is.
Wat is onze motivatie om het gokken?
Motivatie is de drijvende kracht die ons aanzet tot actie – of het nu gaat om een hapje eten wanneer je honger hebt of een weddenschap plaatsen op je geluksnummer bij het roulette spel. Er kan onderscheid worden gemaakt tussen twee verschillende vormen van motivatie: extrinsieke en intrinsieke motivatie.
Extrinsieke motivatie ontstaat buiten onszelf en heeft te maken met beloningen zoals geld en prijzen of status en sociale erkenning, terwijl intrinsieke motivatie juist voortkomt vanuit het individu zelf, zoals enthousiasme, passie of een persoonlijke uitdaging.
Hoewel iedere gokker natuurlijk verschillende motivaties heeft voor het plaatsen van weddenschappen, kan de wens om te winnen, duidelijk worden aangewezen als een universele gok motivatie die iedere speler bezit. Andere veel voorkomende motivaties zijn bijvoorbeeld: intellectuele uitdaging, enthousiasme, ontsnappen aan problemen, amusement, plezier of het tonen van bekwaamheid.
Wat gebeurt er in je hoofd wanneer je gokt?
De motivatie om te gokken hangt echter ook samen bio-psychologische aspecten. Uit onderzoeken is gebleken dat er verschillende hersengebieden zijn die verband houden met gokken. Drie belangrijke regio’s die van belang zijn bij risicovolle besluitvorming, zijn de prefrontale cortex (besluitvorming, geheugen); de orbitale frontale cortex (helpt het lichaam te reageren op emoties) en de insula (die het autonome zenuwstelsel reguleert).
Probleemgokkers kunnen in deze gebieden daarom een verhoogde activiteit tonen.
Wanneer gokkers bijvoorbeeld de resultaten van hun weddenschappen bekijken, tonen ze vaak ook een verhoogde activiteit in het beloningssysteem van de hersenen, en dat is vooral heel sterk bij mensen die verslaafd zijn aan gokken. Dopamine staat bekend als een belangrijke chemische stof in het beloningssysteem van de hersenen en studies tonen aan dat probleemgokkers significant meer opwinding vertoonden wanneer dopamine in hun hersenen vrijkwam in vergelijking met gezonde mensen.
Dopamine-afgifte lijkt gokproblemen dus nog verder te versterken door de opwindingsniveaus te verhogen, de remming van risicovolle beslissingen te verminderen of een combinatie van beide. Hierdoor is een gokverslaving niet zomaar een knop die je kunt omzetten van de ene op de andere dag, omdat je brein je letterlijk beloond voor bepaald gedrag. Met een gokverslaving moet dan ook serieus worden omgegaan en spelers die bang zijn dat hun hobby uit de hand loopt, moeten de juiste zorg krijgen.
Wil je meer weten over wat gokken met je hersenen doet?
Bekijk dan dit artikel van NPO Kennis.
Nieuwe wetgeving kansspelen Nederland
Met de opkomst van allerlei nieuwe technologie en nu het tijdperk van online gokken en casino’s een feit is, was de Nederlandse overheid gedwongen om een nieuwe wetgeving in het leven te roepen. Een wet die de Nederlandse Kansspelautoriteit het gezag geeft over het verloop van de kansspelen en een eerlijke gang van zaken bij online casino’s moet garanderen, maar ook een wet die spelers tegen zichzelf in bescherming kan nemen als zij risicovol gedrag vertonen.
Probleemgokkers kunnen worden opgenomen in het zogeheten Cruks-register (Centraal register uitsluiting kansspelen), zodat ze voor bepaalde tijd zijn uitgesloten van deelname en geen casino’s met licentie meer mogen betreden, zowel online als in een stenen casino. De minimale speel pauze is 6 maanden en je kan zowel vrijwillig, door jezelf aan te melden, als onvrijwillig in het register worden opgenomen, wanneer een casino of een geliefde die zich bijvoorbeeld zorgen maakt over het speelgedrag. Bij Cruks uitschrijven is binnen die periode dan ook niet mogelijk, je moet je spelpauze uitzitten tot het einde. Toch zijn er wel veel mensen die Cruks omzeilen proberen door bij casinos zonder Cruks in het buitenland te gokken. Toch is het officieel niet toegestaan om bij deze buitenlandse casino’s te gokken wanneer jezelf in Nederland bent. Lees op de website van de Kansspelautoriteit welke casino’s een Nederlandse vergunning hebben bemachtigd.
Conclusie
Gokken is van alle tijden en mensen doen het nou eenmaal graag omdat het allerlei soorten (leuke) spanning met zich meebrengt. Juist wanneer het niet mag en misschien zelfs uitdrukkelijk verboden is, vormt dit een extra spanningselement voor veel spelers. Sommige gokkers maken het natuurlijk wel eens te bont of gaan te lang door en hier worden ook al eeuwenlang straffen voor opgesteld. In Egypte kwam je als probleemgokker al snel als dwangarbeider in een steengroeve terecht, terwijl de huidige straf gelukkig toch wat milder is en meer gericht is op verbetering van de situatie. Eigenlijk is het ook helemaal geen straf, maar een moment van zelfreflectie en de mogelijkheid om uit een risicovolle of slechte situatie te stappen, met de juiste hulp. De universele wens om te winnen en om in casino’s zonder Cruks of regeltjes van de overheid te spelen zal echter, als de historie ons iets heeft geleerd, onverminderd blijven bestaan. En over 100 jaar zal ook deze vorm van gokken weer een heel nieuw model hebben aangenomen.
Wil je een speelpauze?
Meld je dan hier vrijwillig aan in het Cruks register.
